Ieder umc heeft een ‘bruggenbouwer tussen ict en medici’ in huis; een zogenoemde chief medical information officer (cmio). Deze umc-cmio’s komen sinds 2018 regelmatig bij elkaar, om ervaringen te delen, krachten te bundelen en om concreet te praten over het bereiken van de Registratie aan de brondoelen in de umc’s. Omdat de rol van de cmio in ontwikkeling is, vult ieder umc en iedere cmio zijn of haar rol op eigen wijze in. Registratie aan de bron keek met een aantal van hen terug op hun rol en bereikte resultaat in 2018.
Wat was in 2018 je belangrijkste rol?
‘Het belang van een zorginhoudelijke visie op de inrichting van het informatieproces is cruciaal voor het uiteindelijke resultaat.’ Marc Seelen, cmio in het UMCG, trapt af. Hij ziet zichzelf dan ook als de ambassadeur van de zorgverleners in dat proces. Ook Lieke Welling, cmio in het LUMC, voelt zich ambassadeur. Zij stak dit jaar veel tijd in het enthousiasmeren van medewerkers voor de principes van registratie aan de bron, en daarmee beperkt ze zich niet tot de dokters alleen. ‘We doen dat door de zorginformatie van multidisciplinaire zorgketens te stroomlijnen, samen met de zorgverleners, IT’ers en anderen die in die keten vastleggen.’ Welling noemt die aanpak ‘arbeidsintensief, maar wel dé manier’.
Frans van Ittersum, cmio op de locatie VUmc van Amsterdam UMC, heeft een nauwere taakopvatting: Het nadenken over een betere implementatie en de doorontwikkeling van het epd op strategisch niveau, dat zie ik als mijn belangrijkste rol.’ Floris Hofstede werkt in het UMC Utrecht in de rol van cmio, maar is dat nog niet officieel. Hij is bescheiden over zijn rol, maar heeft een duidelijk doel voor ogen: ‘Ik heb geprobeerd om te sturen op prioritering. Ik geloof dat er pas een versnelling zal optreden in verbeterde bronregistratie, als er echt uitgewisseld kan worden. Dan pas oogsten we in efficiëntie, daaraan voorafgaand is het vooral investeren in bronregistratie zonder de vruchten er van te plukken. Het realiseren van de uitwisseling heeft voor mij dan ook prioriteit.’
Welk belangrijk resultaat behaalde je in 2018?
‘Het is mooi om te zien dat er in het LUMC meer gestructureerd wordt vastgelegd. En ook al is het nog op bescheiden schaal, we zien via dashboards dat de dossiers in de ketens die al registreren aan de bron van betere kwaliteit zijn. Daarnaast geven zorgverleners aan dat de formats waarmee ze nu bijvoorbeeld een operatieverslag kunnen maken ervoor zorgen dat ze betere gegevens terug krijgen uit het systeem, die ze vervolgens weer in de keten kunnen gebruiken, ‘ zo vertelt Welling met gepaste trots. Ook Seelen ziet resultaat van zijn inspanningen: ‘In het zorgdomein is er bewustzijn ontstaan over het nut van informatiestandaarden en het belang van uniform werken door vast te leggen in zorginformatiestandaarden.’ cmio en kinderarts Hofstede benoemt voor zijn werk in het Utrechtse umc een heel concreet resultaat: ‘Ik heb een opzet gemaakt en ingediend voor een pilotproject met betrekking tot hergebruik van data die al beschikbaar zijn op het consultatiebureau.’
De cmio’s werken in hun eigen umc, maar ook op landelijk niveau wenden ze hun invloed aan. Hofstede noemt in dat kader een resultaat dat op de valreep van 2018 werd geboekt: Ziekenhuizen gaan meer gezamenlijk optrekken om te zorgen dat de ict-eisen die ze hebben beter zullen aansluiten op het aanbod van ict-leveranciers. Dat is een belangrijke stap om gegevensuitwisseling binnen en tussen ziekenhuizen -sneller- mogelijk te maken. Dit werd afgesproken op 26 november als uitkomst van een aantal sessies georganiseerd door VWS. Naast Hofstede namen ook Welling en Seelen daaraan deel, met andere cmio’s, chief information officers en bestuurders van ziekenhuizen, IT-experts en ict-leveranciers. Hofstede ziet hiermee zijn geloof bevestigd dat de politiek kan ondersteunen, om beperkingen te doorbreken en ontwikkelingen te stimuleren of af te dwingen. Ook Welling is blij: ‘Ik hoop dat we als zorgveld samen met de epd-leveranciers grote stappen kunnen zetten op weg naar betere beschikbaarheid en bruikbaarheid van zorginformatie.’
En vooruitkijkend, wat hoop je – met het oog op Registratie aan de bron – te bereiken in 2019?
‘Betere uitwisseling van gegevens met andere ziekenhuizen,’ begint Van Ittersum, ‘te beginnen in de regio.’ Zijn beoogde resultaat raakt aan wat Hofstede eerder al als prioriteit aangaf. Die wil daarnaast in 2019 ook werkelijk aan de slag met de pilot met consultatiebureaudata. Welling wil de door haar ingeslagen weg in het LUMC vervolgen, maar wel opschalen. ‘Ik hoop dat we het stroomlijnen van de ketens kunnen versnellen. Dat vraagt enerzijds meer fte, maar we leren ook steeds bij en doen ervaring op die ook voor versnelling zorgen.’ UMCG’s cmio Seelen richt zich in 2019 op het benutten van eenduidig, eenmalig vastgelegde zorginformatie, en niet alleen voor zorgdoeleinden. ‘Ik wil zorginformatie uit het epd beschikbaar krijgen voor hergebruik in zorg, maar ook voor onderzoek én onderwijs.’
Lieke Welling en Marc Seelen waren twee van de ‘zorgverleners met lef’ die in 2018 door Registratie aan de bron in het zonnetje werden gezet, omdat zij - net als hun collega cmio’s - horen bij de (groeiende) groep zorgverleners met een duidelijke visie op het hoe en waarom van eenduidig en eenmalig vastleggen voor hergebruik. Marc Seelen is lid van het bestuur van het landelijk cmio-netwerk.