Zibs gladstrijken doe je samen!

Zorginformatiebouwstenen vormen de basis voor eenduidig registreren. Dat is de theorie. Hoe ze in de praktijk uitpakken, daar hebben we inmiddels enige ervaring mee en dan blijken er nog heel wat haken en ogen aan te zitten. Bij het inbouwen en gebruiken van de zibs spelen interpretatieverschillen en technische details die de werkbaarheid van sommige zibs  - en daarmee de uitwisseling waar het allemaal om gaat – bemoeilijken.

“Wij hebben de afgelopen jaren de eerste ervaringen opgedaan met de implementatie van zibs. Vooral in onze projecten rond de kwaliteitsregistraties van cataract en van het zorgpad hoofdhalsoncologie. We merkten dat daar heel veel bij komt kijken”, vertelt adviseur Lana Aziz. “In de praktijk spelen bij het daadwerkelijk inbouwen allerlei interpretatieverschillen zowel bij zorgorganisaties als leveranciers. En dan loop je tegen meerdere problemen aan.”

Whole system in the room

Aziz nam namens Registratie aan de bron het initiatief om dit probleem voor één zib te analyseren: de algemene zib voor metingen. Die bleek moeilijk werkbaar in de praktijk. Dus: aan de slag! Wat is er precies aan de hand, welke problemen zijn er eigenlijk, hoe denken de verschillende betrokken partijen daarover en welke oplossingsrichtingen zijn er denkbaar? Met the whole system in the room ging Aziz aan de slag.

De analyse draaide niet om een specifieke zib maar een zogenaamde ‘zibblauwdruk’, een format waar specifieke zibs op kunnen worden gebaseerd. Zo’n zibblauwdruk is een nieuw fenomeen, waarvan nog onduidelijk is hoe het in de praktijk uitpakt. Met name vanuit de epd-leveranciers kwamen geluiden dat de zibblauwdruk Meting niet goed te implementeren is zonder nadere specificatie van de inhoud. En niet alle metingen die in de voorganger van deze zibblauwdruk, de zib AlgemeneMeting, pasten, pasten goed in de eerste versie van de zibblauwdruk Meting. Al met al leidde dit tot ongewenste inconsistentie én tot de meer fundamentele discussie of zo’n zibblauwdruk wel van toegevoegde waarde is. 

Blij met werkwijze

In interactieve werksessies gingen Nictiz, epd-leveranciers en het zogeheten architectuurteam zibs in gesprek over de haken en ogen van de zibblauwdruk Meting. Allereerst om vanuit de verschillende perspectieven boven tafel te krijgen waar de problemen zitten. In een volgende sessie om met elkaar te proberen tot consensus over de oplossing te komen. “Het mooie aan deze aanpak is dat we echt vanuit alle verschillende perspectieven met elkaar tot een praktische oplossing zijn gekomen”, zegt Aziz. “Een heel fijne manier van samenwerking”, vindt ook Vincent van den Berg, innovatieconsultant van ChipSoft. De groep lijkt nu een format voor de blauwdrukzib meting te hebben bedacht waar metingen, labuitslagen”, scores op vragenlijsten en bestaande metingen-zibs als hartslag een plek in kunnen krijgen. De basis van de zibblauwdruk bestaat uit de kenmerken die voor elke meting gelijk zij; de verschillen zitten in toevoegingen per type, die nu ook al in systemen zitten.

Nadat de groep met elkaar de problemen en oplossingsrichtingen had verkend, ging een kleinere afvaardiging concreet aan de slag om vanuit dat kader oplossingen uit te werken en die aan te dragen als wijzigingsvoorstel voor de zibblauwdruk. “Door met elkaar in gesprek te gaan komt er begrip voor elkaars perspectief en werkveld. Dit leidt tot een betere integrale oplossing waar de diverse partijen en zorgdomeinen mee uit de voeten kunnen. We hebben tenslotte alle partijen nodig om onze ambities te realiseren”, aldus Lonneke Vermeulen, klinische informaticus bij IKNL en lid van het Architectuurteam zibs. Registratie aan de bron ontwikkelde zo in één moeite door een benadering waarmee ook de haken en ogen van andere zibs kunnen worden aangepakt.

Ook Nictiz is ontzettend blij met deze werkwijze. Bas de Jong, informatie-analist bij Nictiz: “De grootte van de werkgroep en de diversiteit waren precies goed. Niet te veel waardoor het log had kunnen worden, en niet te weinig – de nodige kennis en inzicht was aanwezig. We kunnen dit voor andere zibs op dezelfde manier aanpakken.” Ook Nasra Khan en Fred  Smeele, die het zib-centrum vertegenwoordigden in de werkgroep, zien deze werkwijze als een vruchtbare route voor de toekomst.